Uranüs, Güneş Sistemi’ndeki en ilginç ve gizemli gezegenlerden biridir. Güneş’ten 2.88 milyar kilometre uzaklıkta yer alan bir gaz ve buz devi.
Biz de sizler için bu dev hakkında daha önce muhtemelen bilmediğiniz 6 bilgiyi derledik!
Uranüs, Güneş’ten 2.88 milyar km uzaklıkta bulunur.
Mesafeye rağmen Güneş sistemindeki en soğuk gezegen unvanını elinde tutar. Uranüs’ün bulut tepelerindeki sıcaklık ortalama 76 K (-197.2 °C) olup 47 K (-226 °C) kadar düşebilir.
Neptün, Güneş’ten daha uzak olmasına rağmen Uranüs’ün daha soğuk olmasının nedeni, gezegenin çekirdeğinin diğer büyük gezegenler gibi fazla ısı yaymamasıdır.
Diğer büyük gezegenlerin çekirdekleri çok sıcak olup büyük miktarda kızılötesi radyasyon yayarken Uranüs’ün çekirdeği, o kadar soğumuştur ki artık çok az enerji yayar.
Güneş Sistemi’ndeki tüm gezegenler eksenleri etrafında dönerler ancak Uranüs’ün eksen eğikliği tam olarak 99 derece olup âdeta yan yatarak döner.
Diğer gezegenler, dönme eksenleriyle Güneş’in yörüngesine biraz eğimli olurken Uranüs neredeyse tamamen yana yatmış bir şekilde döner.
Bu da Uranüs’ün Güneş etrafında bir top gibi yuvarlanmasına neden olur. Eksen eğikliği, Uranüs’ün geçmişte büyük bir çarpışma yaşadığının bir göstergesi olabilir. Çarpışma, gezegenin eksenini bu derece eğmiş olabilir.
Uranüs’te bir gün yaklaşık 17 saat sürer.
Ancak gezegenin eksen eğikliği nedeniyle bir kutbu Güneş’e dönükken diğer kutbu karanlıkta kalır. Bu durum, Uranüs’te bir kutup gününün ve gecesinin 42 yıl sürmesine neden olur.
Yani Uranüs’ün bir kutbunda 42 yıl süren yaz ve 42 yıl süren kış mevsimleri yaşanır. Uranüs’ün kuzey kutbunda, Güneş doğduktan sonra 42 yıl boyunca gökyüzünde döner ve sonunda 42 yıllık bir gece ile son bulur.
Uranüs’ün ortalama yoğunluğu 1.27 g/cm³ olup bu değerle Güneş sistemindeki en az yoğun ikinci gezegendir.
En az yoğun gezegen ise 0.687 g/cm³ yoğunluğa sahip olan Satürn’dür. Bu düşük yoğunluk, Uranüs’ün 14.5 kat daha büyük kütlesine rağmen yüzeyinde durulması hâlinde Dünya’nın yüzeyindeki yerçekiminin %89’unu hissetmenize neden olur.
Uranüs’ün düşük yoğunluğu, büyük ölçüde gezegenin gaz ve buz bileşenlerinden oluşmasından kaynaklanır.
Satürn’ün halkaları en bilinenler olmasına rağmen Uranüs’ün de 13 belirgin halkası vardır.
Halkalar, mikrometre ile metre arasındaki boyutlarda çok karanlık parçacıklardan oluşur. Halkaların, Uranüs’ün oluşumundan sonra meydana gelen ay parçalanmaları sonucu oluştuğu düşünülmektedir.
Bu halkalar, genellikle birkaç kilometre genişliğinde olup çok dar iki halka dışında, büyük çoğunluğu geniş halkalardır. Halkaların karanlık olması, gözle görülmelerini zorlaştırır.
